İşlemcilerdeki “nm” Neyi İfade Eder?

Bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve birçok teknolojik cihaz için en önemli parça işlemcilerdir. Bir nevi işlemciler cihazın beyni olarak gösterilebilir. Tabii ki teknolojik gelişmelerin doğrudan etki ettiği parçalar arasında da işlemciler ilk sıralarda yer alıyor. Özellikle son dönemde bilgisayar ya da akıllı telefon alırken, işlemci özelliklerine çok daha dikkat etmeye başladık. Bu noktada genelde en çok dikkat çeken ise “nm” kavramı.
Takip edenler bilecektir AMD ile Intel arasında devam eden işlemci yarışında 7 nm işlemciler gündeme gelmeye başladı. Peki nedir bu “nm(nanometre)” değeri? Neden işlemciler için bu kadar önemli bir değer?
Nanometre (nm) İşlemciler için Neden Önemli?
Aslında bakarsanız nanometre (nm), bir ölçü birimidir. 1 metrenin milyarda biri olarak kullanılan matematiksel uzunluk ölçü birimi olan nanometre, işlemcilerde de kullanılır. Fakat işlemcilerin yanında yer alan “nm” ifadesi biraz daha farklı bir kullanıma sahip.
Anlatımı biraz daha basite indirgeyerek devam edelim. Nanometre bir ölçü birimi ve günlük hayatta metre ne ise nanometre de bunu karşılayan ve mesafe ölçme için kullanılan bir mini ölçü birimi. İşlemcilerde ise nanometre (nm), transistörler arasındaki mesafeyi belirlemek için kullanılan bir ölçü birimidir.
İşlemci çekirdeğinin içerisinde milyonlarca transistör bulunur ve yan yana dizilmiş olan transistörler arasındaki uzaklığı ifade etmek adına nm ölçü biriminden yararlanılır. Burada “nm” ifadesi üretim teknolojisi olarak da belirtilmektedir.
Mesela 14 nm üretim teknolojisinden çıkan işlemcilerde, transistörler arasındaki mesafenin 14 nanometre olduğu belirtilir. Burada transistörler arasındaki mesafenin azalması, önemli bir avantaj sağlar. Haliyle üretim teknolojisindeki gelişme, sayılar küçültülerek gösterilir.
Örnek vermek istersek, 14 nm üretim teknolojisinden çıkan işlemciler, 10 nm üretim sürecinden geçen işlemcilere göre daha yavaş ve daha az performans gösteren işlemcilerdir. 10 nm üretim süreci, biraz daha gelişmiş bir üretim sürecidir.
Transistörler arasındaki mesafe ne kadar düşük olursa, transistörler o kadar yüksek performans gösterir. Mesafe kısaldıkça hem daha az güç harcanır hem daha az ısı yayılır hem de daha hızlı çalışma sunulur.
Ayrıca aradaki mesafe azaldığı zaman, çekirdek içerisine daha fazla transistör eklenebilir. Bu da performansı doğru orantılı olarak arttıracaktır. Kısacası en düşük “nm” değerine sahip olan işlemciler en iyi işlemciler olarak gösterilebilir. Günümüzde AMD bu konuda öne geçmeye başladı. AMD yeni mimarileriyle beraber 7 nm üretim teknolojisine geçti. Firma bu konuda oldukça iddialı. Intel ise 10 ve 14 nm üretim teknolojileriyle biraz geride kalmaya başladı.
Sadece bilgisayar işlemcileri için değil, genel olarak mobil işlemciler ve GPU birimleri için de önemli olan nanometre (nm) kavramından söz ettik. Şunu da belirtelim ki 5 nm, 3 nm ve 1 nm üretim teknolojilerinden sonra bu alanda yeni ölçü birimlerinin kullanılması da bekleniyor. Beklentiler pikometre (pm) ölçü birimine geçiş yapılması yönünde.